Akademisyenlerin Xarxes, Arkay ve Tu’whacca tanrıları arasındaki açık benzerliklere dikkat çekmesi alışılmadık bir durum değildir. (Bariz olanın özellikle yavan bir özeti için, Elinhirli yaşlı boşboğaz Phrastus’un “Tamriel’in Psikopomları” adlı eserine bakınız). Kıtadaki neredeyse her kültür bu tanrılara şu ya da bu şekilde tapınır; hatta Vadiorman’ın Orman Elfleri her ikisine de saygı duyar! Bu kısa incelemede, bu tanrıların kökenleri hakkında birkaç soru sormak ve ardından bu soruların cevapları üzerine spekülasyon yapmak istiyorum.
Xarxes ile başlıyoruz, çünkü ona tapınılması, en azından yazılı tarihte kaydedildiği şekliyle, hem Arkay’ın hem de Tu’whacca’nınkinden öncedir. Aldmeri’nin tüm ırklarının yaşam öykülerini kaydeden bir Elf tanrısı olan Xarxes, birçoğu birbiriyle tutarsız olan çok sayıda yaratılış veya köken öyküsünde yer alır. Bu kökenlerden bazıları “yanlış” olsa da, çoklukları yalnızca Xarxes’in çok yönlü doğasının bir yansıması da olabilir.
En yaygın iki köken mitinde Xarxes ya Auri-El’in zamanın başlangıcından beri olayları kaydeden kâtibi olarak ya da Auri-El’in Merethic Aldmeri rahibi olarak ortaya çıkar ve yüce tanrı tarafından ilahlığa yükseltilir. İkinci hikâye, Yüce Elflerin doğrudan Aedra’nın soyundan geldikleri ve bazı mucizevi durumlarda tanrısallaşıp yeniden tanrısal statüye yükselebilecekleri düşüncesiyle tutarlıdır.
Altmerler için Xarxes sadece tek tek Elflerin yaşam öykülerini değil, onları birbirine bağlayan ve atalarına bağlayan tüm soy ve kalıtım bağlantılarını kaydeder. Bir Altmer için hiçbir şey atalarından daha önemli olmadığından, Xarxes’in Yaztutan toplumundaki statü ve istikrarı tanımlama ve sürdürmedeki büyük rolünü anlamak kolaydır.
Elbette Arkay, Birinci İmparatorluğun kuruluşunda Azize Alessia tarafından Cyrodiil’in yeni özgürleşmiş vatandaşlarına sunulan Sekiz İlahtan biridir. Sekizler Kilisesi’nin anlatıları Alessia’nın tebaasına, tanrıların onları başından beri koruduğunu savunsa da, Birinci Çağ’ın başlarından günümüze ulaşan yazılı kalıntılar farklı bir hikayeye işaret etmektedir. Khosey’in Tamriel Risaleleri’ni herkes bilir, ancak Sandralath’ın Nedelerin Adakları ve anonim Kral Darodiil için Ecel Şarkısı adlı eserleri orijinal el yazmalarında inceleme ayrıcalığına da sahip oldum. Son ikisinin birbirleriyle karşılaştırılması, her ikisinde de daha önce belirsiz olan bazı kısımları aydınlattı ve sonuçta ortaya çıkan açıklık, bu makalenin itici gücü oldu.
Sadede gelecek olursak, Sedulus’un spekülatif “Arkayn Benzeşmesi Teorisi”ni doğrulamak için nihayet yeterli kanıta sahip olabileceğime inanıyorum. Okurlarımın çoğu şüphesiz Sedulus’un Sekiz İlahın Arkay’ının köken olarak Elf tanrısı Xarxes ile ilkel Atmoran ölüm tanrısı Orkey’in özelliklerinin bir birleşimi olduğu önerisine aşinadır. Ecel-Şarkısı’nın yeni çevirim ve (eskiden yanlış anlaşılmış olan) “ruh rehberliği için yakarış” bölümleri, hitap edilen psikopompun hem Elf hem de Atmoran tanrılarının niteliklerine sahip olduğunu açıkça ortaya koymaktadır. Ve uygun sesli harf değişimi uygulandığında, bu tanrının adı nedir?
“To-Arcka.”
Bu da bizi kaçınılmaz olarak Yokudan tanrısı Tu’whacca’ya getiriyor. Yokuda’nın insan kabileleri tarafından bu isimle ne kadar süre tapınıldığı artık bilinmiyor, çünkü ırkımızın tüm kayıtları Yokuda’yı batıran tufanda kayboldu. Ancak yaşlı Phrastus’un bile fark ettiği gibi, Tu’whacca’nın Kızılmuhafızlar için Arkay ve Xarxes’in Tamriel’in insan ve elfleri için yaptığı işlevlerin aynısını yerine getirmesi tesadüf olamaz. Bu tanrılar gerçekten ayrı ve farklı tanrılar mı, yoksa hepsi aynı tanrının farklı kültürlerde farklı isimler altında tapınılan yönleri mi?
Cevabı başka bir yerde aramalısınız, çünkü burası ilmin bittiği ve teolojinin başladığı yerdir.