Merhaba Akatosh’un güzel evlatları. Bu videoyu (yazıyı) fazla detaya kaçmadan, Elder Scrolls evrenine yeni olan ve öğrenmek isteyenler için hazırladık. Çağlar, coğrafyalar, ırklar, dinler ve önemli olayları yüzeysel olarak ele alacağız. Anlatım sıralaması çağlar, coğrafyalar, ırklar, dinler ve olaylar olarak ilerleyecek. Bu dört ana başlıktaki her şey birbiriyle iç içe olduğu için yer yer anlamadığınız kısımlar olabilir. Örneğin Elsweyr bölgesini anlatırken Khajiit ırkını bilmiyor olabilirsiniz. Hiç telaşa kapılmayın, videoda onları da anlattık. Ayrıca videodaki zaman damgalarını kullanmayı unutmayın. Breton ırkını anlatırken Ulu Kaya’yı hatırlamak isterseniz bu damgaları kullanabilirsiniz. Terimlerin kullanımında ise Türkçe çevirilerini kullanmaya özen gösterdik. Ama bir terimi ilk kez telaffuz ettiğimizde İngilizce karşılığını da belirttik. Sonraki kullanımlarda ise sadece Türkçesini kullandık. Evrenin yaratılış konularına bu vidyoda değinilmedi çünkü bu konu oldukça karmaşık ve tek bir doğru yok. Unutmayın ki Elder Scrolls evrenin bildiğimiz bütün bilgiler oyun içindeki NPC’lerin kaleminden çıkma. Dolayısıyla olayların yüzde yüz objektif olduğunu söylemek imkansız. Hazırsak başlayalım.
Serinin Başlangıcı
Elder Scrolls serisi, 1994’te çıkan Arena ile hayatına başlar. Yapım esnasında Arena adı verilen bir kıtanın farklı bölgelerinden gelen savaşçı grupların bir arenada dövüşeceği şekilde planlanmasına rağmen, daha sonraları içeriği genişletilmiş ve rol yapma oyununa evrilmiştir. İlk oyunda doğal olarak evren fazla geniş değildir, sadece karakterler ve ırkların tarihi vardır. 1996’daki Daggerfall, 1998’deki Redguard ile evren genişler ve 2002’deki Morrowind ile büyük bir sıçrama yapar. Yine de evrene en çok bilgi ekleyen oyun, 2014’te çıkan ve MMORPG olan Elder Scrolls Online’dır. Bu oyunda yeni olan toplam kitap ve diyalog sayısı, diğer Elder Scrolls oyunlarından kat ve kat fazladır.
Çağlar
Elder Scrolls evreni Skyrim’den beri altı çağa bölünür: Şafak Çağı, Elf Çağı, Birinci, İkinci, Üçüncü ve Dördüncü Çağ. Çağların kapanmasını sağlayan şeyler genelde güçlü bir imparatorluğun kurulması veya yıkılması olmuştur.
Şafak Çağı
Şafak çağı yani Dawn Era yaratılışın gerçekleştiği dönemdir. Bu devirde zaman kavramı, gezegenler, canlılar yaratılır. Ne kadar sürdüğü bilinmiyor.
Elf Çağı
Elf Çağı yani Merethic Era muhtemelen yaratılışın neticelenip ilk canlı topluluklarının oluştuğu dönemde başlar. Bu çağ elf egemenliğinde geçmiştir. Ayrıca elflerin farklı bölgelere göç edip, birbirinden farklılaşarak yeni elf ırklarının ortaya çıkması da bu devirde gerçekleşir. Elf Çağı’nda yaşananlar efsane olarak anlatılır, çoğu şeyin kesinliği belli değildir.
Birinci Çağ
Birinci Çağ, teknik olarak üçüncü sıradaki çağdır. Birinci denmesinin sebebi, toplulukların aktif olarak yazıyı kullanarak tarihi metinler bırakmasıdır. Vadiormanlı Bosmerların Camoran Hanedanı’nı kurması, genelde çağı başlatan olay olarak kabul edilir. Birinci Çağ 2920 sene sürmüştür, bu özelliğiyle de en uzun çağdır. İkinci İmparatorluğun yıkılıp Reman Hanedanı’nın yok olmasıyla bu çağ sona erer.
İkinci Çağ
İkinci Çağ kaos içinde geçer. Birinci Çağ’da var olan ve neredeyse tüm Tamriel’a hükmeden Birinci ve İkinci İmparatorluk gibi bir siyasi yapı oluşamamıştır. Elder Scrolls Online oyunu bu çağda geçmesi sebebiyle, diğer Elder Scrolls oyunlarına kıyasla en geride yer alan oyundur. Sürekli iç savaşlar, hastalıklar ve istilaların yaşandığı İkinci Çağ 896 sene sürer. Tiber Septim’in Üçüncü İmparatorluğu kurmasıyla bu çağ kapanmıştır.
Üçüncü Çağ
Üçüncü Çağ ise huzur ve barış çağı olarak nitelendirilir. Meşhur Tiber Septim bu çağı başlatan kişidir ve onun kurduğu Üçüncü İmparatorluk, Üçüncü Çağ’a damga vurur. Bu devirde tüm büyük tarihi olaylar Üçüncü İmparatorluğun etrafında şekillenmiştir diyebiliriz. Aynı zamanda Skyrim hariç tüm ana Elder Scrolls oyunları bu çağda geçer. Üçüncü İmparatorluğun yıkılmasıyla bu çağ kapanır. 433 sene sürmüştür.
Dördüncü Çağ
Dördüncü Çağ’da Skyrim oyunu geçer. İkinci Çağ gibi tekrar bir iç karışıklık ortaya çıkar. Elflerin devleti Aldmeri Dominyonu bu devirde gücünün doruğuna ulaşır ve sınırlarını genişletir. 201 senesinde Skyrim oyunundaki olaylar yaşanır, dolayısıyla bu tarih, Elder Scrolls evrenindeki son senedir.
Çağlar bu şekildeydi. Şimdi Elder Scrolls’un coğrafyasına göz atacağız. Çağları öğrenmiştik, coğrafyayı da öğrendikten sonra çıkan Elder Scrolls oyunlarının geçtiği tarih ve bölgelerine bakacağız. Sonrasında da ırklar, dinler ve önemli tarihi olayları ele alacağız.
Coğrafyalar
Tamriel
Elder Scrolls oyunlarının büyük çoğunluğu Tamriel adı verilen kıtada geçer. Tamriel kıtası da Nirn isimli gezegende bulunur. Nirn gezegeninde Tamriel haricinde Yokuda, Atmora, Pyandonea ve Akavir kıtaları bulunur. Bir de varlığı tartışmalı olan Aldmeris kıtası vardır. Elder Scrolls oyunlarının hiç biri bu kıtalarda geçmemektedir.
Tamriel kıtası da genel olarak dokuz bölgeye ayrılır. Bu bölgeler ırkların yoğunluklu olarak yaşadığı yerlerden meydana gelir ve zamanla tarihi olaylarla şekillenmiştir. Kıtada ise on adet ırk bulunur. Orsimer yani Orklar hariç tüm ırkların kendine ait bir vatanı bulunur. Orklar ise mülteci olarak farklı bölgelerde yaşar.
Tamriel’ın bulunduğu Nirn gezegeni, Mundus adı verilen sistemde bulunur ve Masser ile Secunda adında iki uydusu vardır. Büyük olan Masser, küçük olan Secunda’dır. Mundus kelimesi Latince’de dünya anlamına gelse de Elder Scrolls’taki kullanımı daha çok galaksiyi andırır. Nirn haricinde başka gezegenler de bulunur. Bu gezegenler, Romalıların gezegenleri kendi mitolojik tanrı isimlerini vermesi gibi, tanrı isimlerini almıştır. Yani nasıl ki Jüpiter, Venüs, Mars vs birer Roma tanrılarının isimleriyse, Elder Scrolls evrenindeki diğer gezegenler de Julianos, Dibella, Kynareth gibi Aedrik tanrıların isimleriyle adlandırılır. Mundus’un dış çeperinde Oblivion bulunur. Burada ise Daedrik tanrıların diyarları bulunur. Oblivion’ı da Aetherius sarmalar.
Oblivion içerisinde yaşayan Daedrik Tanrılar, Mundus içerisine sadece kullarının yardımıyla kısmi bir şekilde erişebilir. Daedrik tanrılar aktifken, Aedrik tanrılar bir nevi koma halinde uykudadır.
Yaratılış konuları ve tanrılar hakkında detaylı bilgiler için kanalımızdaki Yaratılış Hikayesi videosunu izleyebilirsiniz. Bu konu çok detaylı ve karışık olduğu için burada ele almayacağız. Onun yerine Tamriel’ın bölgeleriyle devam ediyoruz.
Ulu Kaya
Ulu Kaya yani High Rock’ta Breton ırkı yaşar. Bu halk ortaçağ feodal sistemini andıran bir siyasi yapıya sahiptir ve çok sayıda krallığa, dükalığa bölünmüştür. Şövalyelik kültürünün hakim olduğu bu coğrafyada ana geçim kaynağı ticarettir. Bölgenin iklimi genelde ılıman ve bol yağışlıdır, kuzey kesimi ise karlıdır.
Skyrim
Skyrim, meşhur Nordların anavatanıdır. Nordlardan önce burada Kar Elfleri yaşamıştır. İki ırkın birbiriyle yaptığı savaşlarda Nordlar galip gelmiş ve tüm Kar Elfleri katledilerek yok edilmiştir. Hayatta kalabilenler ise Skyrim dağlarında yaşayan elf ırkı Dwemerların mağara şehirlerine sığınır, bir süre sonra da körleşip evrimleşerek Yitik Elf yani Falmer’a dönüşmüştür. Skyrim’in iklimi soğuktur ve güney sınırı hariç karla kaplıdır. Oldukça engebeli bir topoğrafyaya sahip olan bu bölgede Tamriel kıtasının en yüksek dağı bulunur.
Morrowind
Morrowind Dwemer ve Chimer ırkına ev sahipliği yapmıştır. Dwemerların yok olmasıyla Chimer ırkı da lanetlenerek Kara Elf yani Dark Elf veya Dunmer’a dönüşmüştür. Burası dev mantarların diyarıdır. İlginç devasa böceğimsi hayvanlar, yine devasa bir volkan bu bölgeyi kaplar. Morrowind’in ortasındaki büyük adanın ismi Vvardenfell’dir ve volkan dağından meydana gelmektedir. Evren ilk oluştuğunda burası tek parça halindeydi, ama yaratılıştaki bir anlaşmazık yüzünden öldürülen Lorkhan isimli tanrının kalbi sökülerek buraya atılır. Kalbin düştüğü kara kütlesi önce batar sonra da volkan meydana getirir. Kızıl Dağ adı verilen bu volkan aktiftir ve zaman zaman lav püskürtür. Abanoz madenleriyle zengin olan Morrowind’de hava sıcaktır.
Balyozyurt
Balyozyurt yani Hammerfell’in kuzeyi çöldür, güney sahil kesimleri kuzeye göre nispeten yaşamaya daha elverişlidir. Ama bölgenin merkez şehri Sentinel kuzeyde bulunur. Kızılmuhafız yani Redguard halkı burada yaşar. Kayıp Dwemer ırklarından bir klan da bir zamanlar burada yaşamıştır.
Cyrodiil
Cyrodiil kıtanın merkezinde bulunur. Konumu gibi Tamriel’ın kalbidir. Bu bölgeyi kontrol eden siyasi güç genelde Tamriel’a da hakim olmuştur. İnsan olan Emperyal ırkı burada yaşar. İlk çağda elf olan Ayleid ırkı ve Emperyallerin atası Nede ırkı burada yaşamaktaydı. Nedeleri köle olarak kullanan Ayleidler, Nedelerin isyanları sonucu katledilerek yok edilmiştir. Skyrim’den buraya ilk önce yardım amaçlı sonra işgal amaçlı gelen Nordlar ile Nedeler kaynaşarak zamanla Emperyal ırkını meydana getirir. Cyrodiil’in de ortasında Ak-Altın Kule bulunur. Bu kule Ayleid yapımıdır ve imparatorlukların yönetim merkezi olmuştur. Cyrodiil’de tarım ve ticaret gelişmiştir, kuzeydeki Skyrim sınırı tıpkı Skyrim gibi karlıdır. Güneyi ise yarı bataklıktır. İmparatorlukların yönetim bölgesi olduğu için Emperyal ırkı yoğun olsa da tüm ırklardan bireyler bulunmaktadır. Cyrodiil de kendi içinde ikiye ayrılır: batıdaki Koloviye ve doğudaki Nibenay. Koloviya Nord kültüründen etkilenirken, Nibenay ise elf kültürünün izlerini taşır.
Kara Bataklık
Kara Bataklık yani Black Marsh, yabansı ırk olan sürüngen Argonyalıların vatanıdır. Bu bölge adı gibi tamamen bataklıklarla ve cangıllarla kaplıdır. Kendine özgü fauna ve florası hatta hastalıklarıyla Argonyalı olmayanlar için cehennem gibi bir yerdir. İnsan yiyen bitkileri, bataklığın altında tünel gibi birbirine bağlanan değişik bitki örtüsü ve ejderhalardan büyük timsahlarıyla ürkütücüdür.
Elsweyr
Elsweyr, Argonyalılar gibi yabansı ırk olan Khajiitlere ev sahipliği yapar. Bölgenin kuzeyi çorak ve çöl iken, güneyi ise yağmur ormanlarıyla zengindir. Dolayısıyla kuzeydeki Khajiitler genelde köylüdür ve savaşçıdır; güneydekiler ise şehirli ve soyludur, sanata düşkündür.
Vadiorman
Vadiorman yani Valenwood Orman Elfi olarak bilinen Wood Elfler veya Bosmerların vatanıdır. Burası gür ormanlarla kaplıdır. Öyle ki bazı yerlerde gökyüzü bile gözükmez.
Yaztutan Adaları
Son bölgemiz Yaztutan Adaları elf ırkı Yüce Elflerin yani High Elf veya Altmerların memleketidir. Burası klasik elf coğrafyasını andırır: berrak sahilleri, yeşil ovaları ve nehirleri vardır. Tüm elf ırklarının vatanı burasıdır, diğer Elf ırkları bu adadan Tamriel’a göç etmiş ve göç ettikleri bölgenin iklimi, havası ve suyuyla değişim geçirip adapte olmuştur. Buradan ayrılmayan Yüce Elfler kendilerini diğer elflerden üstün görür.
Diğer Kıtalar
Oyunların geçtiği Tamriel haricinde başka kıtaların olduğundan da bahsetmiştik. Şimdi onlara geçelim. Bu kıtalar hakkında anlatılanlar kesin bilgilere dayanmamaktadır.
Yokuda
Batıda Yokuda kıtası bulunur. Veya bulunuyordu. Balyozyurt’ta yaşayan Kızılmuhafızlar bu kıtadan göç etmiştir. İlk çağda yaşanan büyük bir savaş sonucu sebebi tam bilinmeyen bir şekilde bu kıta okyanusun dibine batıp yok olmuştur.
Atmora
Kuzeyde Nordların anavatanı Atmora bulunur. Burası buzullarla kaplıdır. Bu kıta hala daha vardır ama yerleşime artık elverişli olmadığı için kimse yaşamıyor.
Akavir
Doğuda Akavir kıtası yer alır. Tamriel ırklarından farklı olan dört ırk burada yaşar. Bu kıta çok sayıda efsaneye konu olmuştur. Ejderhaların bu kıtada ortaya çıktığı anlatılır. Geçmişte Akavir sakinleri iki kez Tamriel’ı istila etmeye kalkışmıştır. Ama başarısız olmuşlardır.
Pyandonea
Güneyde Pyandonea bulunur. Burası yapay bir ırk olan Deniz Elfleri yani Maormerlerin toprağıdır. Kıtanın etrafı dev deniz yılanları, fırtınalar ve aşılması güç bir sis tabakasıyla çevrilidir. Maormerler burada yaşar ama kıta hakkında pek fazla bilgi bulunmuyor.
Aldmeris
Pyandonea’nın da güneyinde Aldmeris kıtasının var olduğu söylenir. Efsanelere göre elf ırkı burada yaratılmış, daha sonra Tamriel’a göç etmişlerdir. Kıtanın varlığı Atlantis’e benzer, var mı yok mu kesin değildir.
Thras
Ve son olarak batıda, Yokuda’nın altında Thras adası bulunur. Burası aşağı yukarı bir mercan adasıdır ve salyangozumsu Sload ırkı yaşar.
Coğrafyaları da öğrendik, şimdi gelelim çıkış sırasına göre Elder Scrolls oyunlarına.
Oyunlar
The Elder Scrolls Arena
İlk Elder Scrolls oyunu Arena 1994’te yayınlanır. Tüm Tamriel’da geçer. Tasarım aşamasında bir grup savaşçının dünyanın farklı yerlerindeki arenalarda farklı dövüşçü gruplarıyla savaştığı ve aynı zamanda yan görevler alabildiği bir oyun olarak planlanmıştı. Yapımı ilerledikçe yan görevlerin gittikçe önem kazanmasıyla arena dövüşleri önemini kaybeder ve nihayet arena dövüşü fikrinden tamamen vazgeçilir. Şehirler ve görev sistemi genişletilir, role play oyunu haline gelir. Oyunun konseptinde büyük değişiklikler yapılmasına rağmen Arena adıyla piyasa sürülmek zorunda kalınmıştır, çünkü CD’ler, afişler ve kutular çoktan basılmıştı bile. Ama hala oyunda olmayan Arena sistemi ile oyunun ismi tezatlık oluşturmaktaydı. Yapımcılar da ismin başına Elder Scrolls ibaresini ekler. Elder Scrolls yani kadim tomarlar, geçmiş ve geleceği anlatan büyülü mistik tomarlar olarak açıklanır. Oyunun geçtiği kıtaya da Arena denerek işi kıvırırlar.
The Elder Scrolls II: Daggerfall
İkinci seri oyunu Daggerfall 1996’da gelir. Tamriel’ın batı kıyısındaki Ulu Kaya’nın güneyi ve Balyozyurt’un kuzey kısmında geçer. Oyun motorunun rastgele dungeon ve harita oluşturan sistemi sayesinde bu oyunda binlerce köy ve dungeon bulunur. Bu özelliğiyle hala daha en geniş haritaya sahip oyunlardan biridir. Oyuncunun yaptığı seçimlere göre farklı şekillerde sonları vardır.
An Elder Scrolls Legend: Battlespire
Daggerfall’un yüksek başarısından sonra firma üç ayrı oyun üzerinde çalışmaya başlar. Bunların ilki 1997’de Elder Scrolls Legend: Battlespire adıyla çıkar. Bu oyun spin-offtur yani ana seriden bağımsızdır ve beklenen etkiyi yapamamıştır. Tamriel’da geçmeyen ilk ve tek Elder Scrolls oyunudur, Oblivion diyarında Battlespire adındaki savaşbüyücülerinin yaşadığı kale gibi bir bölgede geçer. Bu oyun ilk başta Daggerfall’a ek paket olarak tasarlanmıştı ama sonradan bu fikirden vazgeçilir ve ayrı olarak satılır. Ayrıca multiplayer ve deathmatch oyun modlarıyla Elder Scrolls Online’a kadar içeriğinde çoklu oyuncu desteği sunan tek Elder Scrolls oyunudur.
The Elder Scrolls Adventures: Redguard
Elder Scrolls Adventures: Redguard da Battlespire gibi bir spin-offtur. 1998’de piyasaya sürülür ve o dönemlerde meşhur olan Prince of Persia, Tomb Raider gibi üçüncü şahıs kamerayla kontrol ettiğiniz bir aksiyon oyunudur. Tamriel’ın batı kıyısındaki Stros M’Kai adaları civarında geçer. Oyunda Cyrus adındaki Kızılmuhafızı kontrol edersiniz, bu özelliğiyle de oyuncunun kendi karakterini oluşturamadığı tek Elder Scrolls oyunudur. Evren bu oyunla güzel bir gelişme gösterir. Ama ne yazık ki bu oyun da Battlespire gibi beklenen etkiyi veremez ve hayal kırıklığı olur. Yapılması planlanan üçüncü oyundan böylece vazgeçilir.
The Elder Scrolls III: Morrowind
Oyunların şahı ana serinin üçüncü oyunu Morrowind’in de ilginç bir geliştirilme hikayesi vardır. İlk başta Daggerfall’un çıktığı 1996 senesinde projeye başlanır. Morrowind bölgesinin tamamında geçmesi planlanır ama dönemin teknolojisi bu denli büyük ve detaylı bir oyunu yapmaya yetmeyeceği anlaşıldığı için ertelenir. Bethesda firması bu oyun için çalışan sayısını üçe katlar, bir sene boyunca Construction Set’in yapımı için uğraşılır. Fikir safhasındayken elf diyarı Yaztutan Adaları’nda geçmesi planlanır, hatta çizim ekibi çalışmaya başlamıştır bile. Ama Michael Kirkbride isimli yapımcının, baş yapımcı Todd Howard’ın aklını çelmesiyle dev böceklerin, volkanların olduğu klasik elf kültürünün tam aksi bir ortam olan Morrowind’de geçmesine karar verilir. Oyun 2002’de çıkar ve büyük ses getirir. Yılın oyunu ödüllerini süpürür, evren de bu oyunla çok büyük bir aşama kaydetmiştir.
The Elder Scrolls IV: Oblivion
2002’deki Morrowind’in çıkışıyla derhal Oblivion’ın yapımına başlanır. Kıtanın merkezindeki Cyrodiil bölgesinde geçer. Oyuncu dağılmakta olan Üçüncü İmparatorluğun gölgesinde, açılan Oblivion portallarını kapatarak istilayı önlemeye çalışır. Dördüncü seri oyunu Oblivion 2006’da yayınlanmıştır.
The Elder Scrolls V: Skyrim
Beşinci oyun Skyrim 2011’de yayınlanır. Zaten bu oyunu illa oynamışsınızdır. Son çağ olan Dördüncü Çağ’da geçer.
The Elder Scrolls Online
Battlespire sonrası çoklu oyuncu desteği sunan ve tek MMORPG oyunu olan Elder Scrolls Online ya da kısa adıyla ESO’nun yapımına 2007’de başlanır. 2012’de duyurulur ve 2014’te de piyasaya sürülür. Oyun online olduğu için sürekli yeni içerik almaktadır, Tamriel kıtasının büyük çoğunluğunda geçer.
The Elder Scrolls: Legends
2017’de yayınlanan Legends ise bir kart oyunudur. Buna rağmen kendi hikayesi vardır, Skyrim ve Oblivion arasındaki zaman diliminde geçer. 2019’da geliştirilmesi durdurulmuştur.
The Elder Scrolls Blades
Apple ve Android telefonlar için 2019’da Blades yayınlanır. İlk başta PC için de yayınlanması planlanıyordu ama hala daha yayınlanmadı ve muhtemelen de yayınlanmayacak.
The Elder Scrolls VI
2018 E3 fuarında duyurulan serinin altıncı oyununa dair elimizdeki tek şey otuz saniyelik bir trailer. Nerede, ne zaman, nasıl geçeceği bilinmiyor. Todd Howard’ın açıklamasına göre Starfield’dan sonra yayınlanması planlanıyor. En azından torunlarımızla oynayabileceğimiz bir oyunumuz olacak.
Videoyu hazırladığım 2022 senesi itibariyle Elder Scrolls oyunları bu şekilde. Şimdi sırada ırklar var.
Irklar
Elder Scrolls oyunlarında oyuncunun seçebileceği on ırk bulunur ve ırklar üç ana kategoriye ayrılır: İnsanlar, elfler ve Yabansılar. Bütün elfler aynı soydan gelmektedir. İnsanlar ve Yabansıların ise farklı ataları vardır. İnsan ırkları arasında Breton, Kızılmuhafız, Nord ve Emperyal bulunur. Bretonlar yarı insan yarı elftir ama daha çok insana benzerler. Elder Scrolls evreninde elflere kısaca mer denmektedir. O yüzden mer ekini gördüğünüzde bu ırk elf kökenli demektir. Elflerin içinde Yüce Elf, Orman Elfi, Kara Elf, Ork bulunur. Bütün elfler Aldmer denen veya Ata Elf diye çevirebileceğimiz elf soyundan gelir. Yabansılar ise tamamen ayrı biyolojik özelliklere sahiptir. Bunlar kedilere benzeyen Khajiitler ve sürüngene benzeyen Argonyalılardır.
Bu saydığımız on ırk haricinde bir zamanlar evrende yaşayan ama soyu tükenen ırklar da bulunur. Bunlardan Kothringi ve Nede insan grubuna; Ayleid, Chimer, Dwemer, Falmer, Maormer ve Solak Elfler elf grubuna; Imga, Sload, Lilmothiit, Ka Po’ Tun, Kamal, Tang Mo ve Tsaesci ise yabansı grubuna girer.
İnsan Irkları
İnsanlardan başlayarak olayı biraz daha detaylandıralım.
Breton
Breton halkı, genellikle Ulu Kaya bölgesinde yaşar. İlk çağlarda buraya yerleşen Nord yerleşimcileri, bölgeyi yöneten Direnni adındaki soylu Yüce Elf hanedanı tarafından kısmen asker, çiftçi ve köle olarak kullanılmıştır. Ayrıca Dirennilerin bu insan kadınlarını seks partilerinde bolca kullanması yüzünden ortaya zamanla yarı elf yarı insan bir ırk çıkmıştır. Bretonların sayısının çoğalması, Dirennilerin de otoritelerini kaybetmeleri sonucu Bretonlar bağımsız olur. Breton halkı genelde ticaretle uğraşır ve insanlar içerisinde büyüye en yatkın ırktır. Ayrıca şövalyelik kültürüyle birleştiğinde oldukça etkili birer Battlemage olabilmektedirler. Bir tepe bul ve kendini kral ilan et sözü Bretonlar arasında meşhurdur. Ulu Kaya’da çok sayıda şehir bulunur ve şehir krallıkları halinde yönetilirler. Bunların içinde Enginyurtlu denen kesim, Skyrim’in batısındaki dağlık Enginyurt bölgesinde yaşar. İlkel ve yabani bir halk olan Enginyurtlular karabüyü ve asilikleriyle meşhurdur. Bretonlarda doğa ile iç içe yaşayıp hayvanları ve bitkileri kontrol edebilen Druidler bulunur. Bunlara şaman diyebiliriz, yaşam biçimleri Enginyurtlulara benzerlik gösterse de onlar kadar vahşi değildirler, pasif ve barışçıl bir hayat benimsemişlerdir.
Kızılmuhafız
Kızılmuhafız halkı Tamriel’ın batısındaki Yokuda kıtasından göç etmiştir. Kendine özgü kültürleriyle diğer insanlardan ayrılırlar. Kılıç kullanımında onlardan daha iyisi yoktur. Tamriel’a gelmeden önce bu ırka Ra Gada denmekteydi. Yokuda’da beraber yaşadıkları Solak Elfler ile yaptıkları savaş neticesinde bu kıtanın batmasıyla 1. Çağ 808’de dalgalar halinde Tamriel’ın Balyozyurt bölgesine göç ederler. Balyozyurt’ta ise bir zamanlar Rourken adındaki Dwemer klanı yaşamaktaydı, ama göç öncesi tüm Dwemerların yok olması nedeniyle burada sadece Nede adındaki insan topluluğu kalmıştır. Ra Gada, zamanla Redguard olarak isimlendirilir ve bunlara da Kızılmuhafız diyoruz. Kızılmuhafızlar gelişmiş savaş kültürleri sebebiyle Nedeleri kolaylıkla kovmuş veya asimile edebilmiştir.
Nord
Kuzeyin evladı Nordlar Skyrim’de yaşar. İri cüsseleri, sakalları ve agresiflikleriyle ünlüdürler. Büyüye karşı önyargıları vardır ve büyücülerden hazzetmezler. Buna rağmen tarihteki en güçlü büyücülerden olan Shalidor bir Nord’dur. Nordlar kendilerini insanların atası olarak görse de bu yanlış bir kanıdır. Kuzeydeki Atmora kıtasından Skyrim’e göç ettikleri ilk zamanlar burada yaşayan Kar Elfleriyle huzursuz bir ilişkileri olmuştur. Şimdilerde yıkıntı olan Saarthal şehrinde Kar Elfleri, Nord yerleşimcileri katleder. Yağmadan kurtulan bir grup Nord, meşhur savaşçı Ysgramor önderliğinde Atmora’ya geri kaçar. Güçlerini toplayıp geri geldiklerinde ise Nordlar tüm Kar Elflerini kılıçtan geçirip köklerini kazır. Hayatta kalabilen kar elfleri, Skyrim’in dağlık kesiminde yaşayan elf kuzenleri Dwemerlere sığınır.
Erken dönem Nord kültüründe animizm inancı hakimdir. Ejderhalar da büyük öneme sahiptir. Atmora’da yaşadıkları sırada Nord toplumunu Ejder Rahibi denen din adamları yönetir. Bu rahipler de ejderhalardan talimat almaktadır. Skyrim’e göç sonrası Ejder Rahiplerinin baskıcı ve keyfi yönetiminden bıkan Nord halkı isyan eder ve rahipleri kesmeye başlar. Ejder Savaşı denen bu olayda kadim tomarların gizemli gücü kullanmış ve ejderhaların başı olan Alduin zamanda ileriye gönderilir. Birinci Çağların başında Nordlar sınırlarını genişletir, ama yaşadıkları iç savaş neticesinde ele geçirdikleri toprakları kaybederler; bir daha da o zamanki güçlerine erişemezler.
Emperyal
Emperyaller’in kökeni Cyrodiil’de yaşayan Nede halkıdır. Elf grubu Ayleidler, Nedeleri köle olarak kullanmaktaydı. Nedeler isyan eder, bağımsızlıklarını kazanır. Bağımsız olan ve Kar Elflerini yok ederek Nedelere rol model olan Nordlar, Nede kültürünü etkilemiştir. Bu iki ırk karışarak Emperyalleri oluşturur. Emperyal halkı diplomaside ve hitabette gelişmiştir. Tarihteki üç büyük imparatorluğu kurmuşlardır.
Elder Scrolls oyunlarında oynayabildiğimiz insan ırkları bu şekildeydi. Şimdi gelelim, oynayamadığımız ve yok olan insan topluluklarına.
Nede
Nedelerden az önce bahsetmiştik. Bu halk aslında Tamriel’ın dört bir tarafında bölük pörçük halde yaşıyordu. Cyrodiil’de yaşayanlar Ayleidler tarafından köle olarak kullanılır. Balyozyurt civarında yaşayanlar en gelişmiş Nede kavmidir. Dev kuleler ve kütüphaneler inşa etmişlerdir, ayrıca astronomi kültürlerinde önemli bir yer tutar. Ama buraya göç eden Kızılmuhafızlar tarafından yok edilirler. Yine de Balyozyurtlu Nedelerin astronomi konusunda inançları, Kızılmuhafızları derinden etkiler. Ulu Kaya civarında yaşayan Nedeler ise burayı yöneten elf Direnni hanesi tarafından köle olarak kullanılır. Direnniler, Ayleidlere göre daha medeni davranmıştır. Buranin Nedeleri de elflerle karışarak Breton adı verilen yarı elf yarı insan topluluğu meydana getirir. Nedelerin üstün savaş yeteneği olmadığı için yaşadıkları yerde daima yönetilen veya ezilen olmuştur. Zamanla kendilerinden üstün kültürlerce asimile edilerek yok olmuşlardır. Günümüzde Nede ırkına mensup kimse bulunmuyor.
Kothringi
Kothringi halkının bir rivayete göre Nede soyundan geldiği söylenir. Kara Bataklık civarında Argonyalılarla beraber yaşamışlardır. Bu halk gümüşi bir deri rengine sahiptir, ilkel yaşam biçimleri vardır. İkinci Çağ’da çıkan Khanaten Gribi yüzünden bu halk yok olmuştur.
Elf Irkları
Böylece insan topluluklarını anlatmış olduk. Şimdi geçelim elflere.
Altmer (Yüce Elf)
Yaztutan Adaları’nın yerlisi Yüce Elfler ya da yerel ismiyle Altmerlar, soyluluğa ve safkanlığa önem verir. Doğuştan birer yetenekli büyücüdürler. Tamriel’ın meşhur Psijic Tarikatı ve Büyücüler Loncası’nın kurucuları Yüce Elf’tir. Bunların kurduğu Aldmeri Dominyonu, insanların kurduğu İmparatorluğa iki kez rakip olmuş ve ikisinde de yıkılmıştır. Üçüncü Dominyon ise Thalmor örgütü önderliğinde başarılı olmuş ve insanlar üstünde kısmen egemenlik kurmayı başarabilmiştir.
Bosmer (Orman Elfi)
Ormanlık Vadiorman’ın yerlisi Bosmerlar, Tamriel halkları arasında en tıfıl olandır. Ufak ve şirin görünmelerine rağmen bu ırk gerçekte aşırı vahşi ve psikopattır. Dini inançları gereği doğaya zarar vermeleri yasaktır. Tarım yapmazlar ve ağaçları kesmezler. Ama başka ırkların kopardığı meyveleri, ağaç dallarını kullanmalarında sakınca yoktur. Genelde etle beslenirler, öldürdükleri hayvanların kemiklerinden silah aletleri yaparlar. Doğaya zarar veremezler ama doğayı kontrol edebilirler. Özel büyü güçleri sayesinde hayvanlara komut verip, ağaçları şekillendirebilirler. Orman Elfleri aynı zamanda savaşta ölen ırkdaşlarının cesetlerini israf olmaması için yerler. Bir de Vahşi Av, yani Wild Hunt denen baskın bir güçleri vardır. Bu güç kontrolleri dışındadır, kendi toprakları ve ulusları ciddi tehdit altına girdiğinde kendiliğinden tetiklenir. Gördüğü canlıyı parçalayan dehşetli yaratıklara dönüşüp her şeyi katletmeye başlarlar. Düşmanlarını öldürdükten sonra birbirlerini parçalayıp yok ederler böylece dönüşüm geçiren Orman Elfleri masumlara pek zarar veremeden telef olur gider. Tarihte bir kaç kez dönüşüm geçirmişlerdir. Bunların en bilineni ise Birinci Çağ’da, Nord istilasına karşı gerçekleşmiştir. Nord birliklerine karşı topraklarını savunmak için dönüşüm geçirdiklerinde Nord Kralını ve ordusunu yok ederler. Böylece Skyrim’de iç kargaşa çıkar ve az önce Nord maddesinde değindiğimiz, Nordların kurduğu büyük imparatorluk yıkılır. Orman elfleri Y’ffre adındaki doğa tanrısına inanır, gizlilik ve okçulukta oldukça yeteneklidirler.
Dunmer (Kara Elf)
Volkanik memleket Morrowind’in yerlisi Kara Elflerin sofistike bir kültürü vardır. Şehirliler taş evlerde yaşarken kırsal kesimde yaşayıp geleneklerini muhafaza eden Çorakdiyarlılar çadırda yaşar. Ayrıca dev mantarları oyup bunları ev olarak kullananları da vardır. Kara Elflerde hane sistemi vardır. Morrowind’de farklı zamanlarda farklı sayılarda Büyük Haneler var olmuştur. Her hanenin yönettiği bir mıntıka, ve uzman olduğu bir konu vardır. Örneğin Redoran Hanesi savaşçılığı ve güçlü ordusuyla ünlüdür. Telvanni Hanesi ise mantar evlerde yaşar ve büyü konusunda uzmandır. Hanedan sistemi Morrowind’de denge unsuru oluşturur ve bir hanenin tüm bölgeyi ele geçirmesini önler. Aralarından bir haneyi lider olarak seçeler ve hane lideri Morrowind’in kralı olur. Ama krallık yetkisi genelde dış politikada daha etkindir ve haneler kendi bölgelerinin yönetimlerinde bağımsızdır. Fuhuş ve suikast Kara Elflerin ata sporudur. Morag Tong adı verilen suikast örgütü burada resmi bir kurumdur. Parasını veren herkes başkasını kurallar dahilinde öldürtebilir. Bu sayede haneler arası büyük savaşların çıkmasını önlemek amaçlanmıştır. Ateş büyücüleri ve kılıçlı savaşçıları ünlüdür. Diğer toplulukların aksine Kara Elflerde Daedra inancı yaygındır. Ki bu konuya ilerleyen kısımlarda daha detaylıca değineceğiz. Kara Elfler, Chimer adı verilen elf soyundan gelmektedir. Nasıl dönüşüm geçirdiklerine de birazdan geleceğiz.
Orsimer (Ork)
Elder Scrolls evrenindeki orklar elf kökenlidir. Orklar genelde paralı askerlik yapar, usta birer demircidirler. Kabile yönetim anlayışı hakimdir. Kabile şefi, kendi topraklarında tüm kadınların kocasıdır. Eğer erkek bir ork, kendi kabilesinden bir kadınla evlenmek isterse, kabile şefini düelloya davet edip öldürerek yeni şef olmak zorundadır. Aksi takdirde şefin haberi olmadan gerçekleşen evlilikler lanetlenir ve erkek ya öldürülür ya da sürgüne gönderilir. Bu anlayış haliyle Orkların çoğalmasına mani olmuştur. Diğer ırkların aksine kendilerine ait bir toprakları yoktur. Tamriel’ın dört bir tarafında dağınık halde yaşarlar. Ama tarihte üç kez Ulu Kaya ve Skyrim sınırlarında Orsinium adı verilen bir şehir kurmuşlardır. Bu şehir tüm Orkları kendisine çekmeyi amaç edinse de komşuları Breton ve Kızılmuhafızların saldırıları yüzünden sürekli yıkılıp dağıtılmıştır.
Orkların bu kadar çirkin olmasının sebebi ibadet ettikleri tanrı Trinimac’in, başka bir tanrı Boethiah tarafından dövülerek deforme edilmesidir. Chimer başlığı altında buna değineceğiz.
Elder Scrolls’un oynanabilen elf ırkları bu şekildeydi. Şimdi yok olan veya değişim geçiren elf topluluklarına göz atalım.
Aldmer
Aldmer ırkı, Altmer ırkıyla sık sık karıştırılır. Aldmerlar bütün elflerin geldiği soydur. Aldmeris kıtasından Yaztutan Adası’na göç ettikleri söylenir. Daha sonra da Yaztutan’dan elfler parçalar halinde Tamriel’a göç eder ve değişim geçirir. Bir tek Altmerlar adada kalır. Onlar da ataları Aldmerlara en çok benzeyen ırktır. Aldmer ırkı böylece farklı kollara ayrılıp bir nevi yok olmuştur.
Ayleid
Elfler genelde Aedra inancına sahiptir. Ayleid adı verilen elf topluluğu arasında ise Daedra inancı yaygındır. Bu yüzden bunlar Yaztutan Adaları’nı terk ederek, Tamriel’ın içlerine, Cyrodiil’e yerleşir. Işık büyüsünde ustadırlar ve göç ettikleri yerdeki insanlar olan Nedeleri köleleştirirler. Ayleidler arasında nadir de olsa Aedra inancına sahip olanlar da vardır. İnsanları köle yapanlar Daedra tapınıcılarıdır. Aedracı tayfa köleleştirme işlerine pek girmemiştir. Alessia adındaki kölenin Aedra Akatosh’a yalvarmasıyla isyan başlar. Elflerden hazzetmeyen Skyrimli Nordların da desteğiyle Nedeler, Ayleidleri kıtır kıtır katletmeye başlar. Kısa süre sonra bütün Ayleidler öldürülerek soyları yeryüzünden silinir.
Chimer
Chimerler, Ayleidler gibi Daedra inancına sahiptir. İbadet ettikleri Boethiah’ın yönergesiyle Yaztutan Adaları’ndan ayrılmaya yeltendikleri sırada, başka bir elf grubu Orkların tanrısı Trinimac bu göçü önleme çalışır. Ama Boethiah, Trinimac’ı bir güzel döver. Trinimac şekil değiştirip Malacath adındaki tanrıya dönüşür. Takipçileri de kendisi tipsizleşir ve günümüzdeki Orklar meydana gelir. Chimerler de dini önderleri Veloth’un peşinden Morrowind’e doğru göçlerine başlar. Chimerler aşırı dindardır, yerleştikleri Morrowind’de yaşayan Dwemer ırkı ise dinsizdir. İki ırk arasında sık sık savaş yaşanır. Birinci Çağ 700’deki savaşta Dwemer ırkı bilinmeyen bir sebeple ortadan kaybolur. Morrowind bölümünü anlatırken evrenin yaratılış fikrini ortaya atan tanrı Lorkhan’ın kalbinin sökülüp Morrowind’e fırlatıldığından bahsetmiştik. Bu kalp muazzam bir güç barındırmaktadır. Savaşın çıkış sebebi de Dwemerlerin bu kalbi kullanmak istemesidir. Chimerler kutsallarla şaka olmaz deyip savaş açar. Dwemerler muhtemelen kalbin yanlış kullanımından dolayı kaybolur. Detayları Dwemer videomuzdan öğrenebilirsiniz. Dwemerlar yok olduktan sonra Chimerlerin önderi Indoril Nerevar yaralanır. Kalbin kullanılmamasını öğütler. Ama Sotha Sil, Vivec ve Almalexia adındaki yardımcıları aynı görüşte değildir. Bu üç yardımcı ortaklaşa bir şekilde Indoril Nerevar’ı öldürüp kalbi kullanırlar ve kendilerini yarı tanrı yaparlar. Bu üçlünün geneline Tribunal adı verilir. Indoril Nerevar’ı çok seven ve Chimerlerin ana tanrılarından Azura bu cinayete öfkelenir. Tribunal’ın malca hareketi yüzünden tüm Chimer ırkını lanetler. Altın sarısı derileri kararıp grileşir ve bundan sonra Kara Elf olarak bilinirler. Yarı-tanrı Tribunal ise binlerce yıl boyunca Morrowind’in Kara Elf halkını yönetecektir. Morrowind oyununda bu üçlü yok edilir.
Dwemer
Elder Scrolls en gizemli ırklarından Dwemerlar, diğer ırkların aksine hiç bir tanrıya tapmaz. Taptıkları tek şey teknoloji ve bilimdir. Bu yüzden elf kuzenlerinden ayrılıp en uzağa, Tamriel’ın kuzeyine kaçarlar. Burada genelde Morrowind olmak üzere Skyrim, Ulu Kaya ve Balyozyurt civarlarına yerleşirler. Morrowind’in volkanik yapısı nedeniyle jeotermal enerjiyi kullanarak teknolojik aletler yaparlar. Metal işlemeciliğinde çağlarının çok çok ilerisindedirler. Birinci Çağ 700’de yok olmalarına rağmen, geride bıraktıkları metaller aradan geçen binlerce yılda hala ilk günkü gibi kalitelidir. Dwemer halkı şehir devleti halinde yaşamıştır. Ruh cevherlerinin gücünü kullanarak robotlar inşa ederler. Morrowind’deki Dwemerler, bir ara düşmanları Chimerler ile barış yapar. Bu barışa karşı çıkan Dwemerlerin Rourken klanı Morrowind’i terk etmeye karar verir. Klan lideri Volendrung adındaki savaş balyozunu havaya fırlatır ve çekicin düştüğü yere yani Balyozyurt’a göç ederler. Balyozyurt ismi de buradan gelmektedir. Sonraları Dwemerler Morrowind’in derinliklerinde tanrı Lorkhan’ın kalbini bulurlar. İcat ettikleri Numidium adı verilen devasa robotu çalıştırmak için bu kalbi kullanmak isterler. Ama birden bütün Dwemer ırkı ortadan yok olur. Nereye gittikleri bilinmiyor. Sadece Morrowind oyununda Yagrum Bagarn adında hastalıklı bir Dwemer ve bir kaç tane de Dwemer hayaleti vardır. Bunun dışında Dwemer ırkı hiç bir Elder Scrolls oyununda görülmez.
Falmer – Kar Elfi
Kar Elfleri Skyrim’de yaşamış ve geleneksel elf tanrılarına tapmışlardır. Bunların neden Yaztutan Adalarını terk ettikleri bilinmiyor. Nordların Skyrim’e göçüyle azınlık konumuna düşmekten korkan Kar Elfleri Nordları öldürmeye başlar. Nordlar vatanları Atmora’ya geri kaçar ve geri geldiklerinde ise tüm Kar Elflerini yok ederler. Hayatta kalan bir grup Kar Elfi, kuzenleri Dwemerlara sığınır. Dwemerların bunları kabul etme sebebi iyi niyet değil, ucuz işçi gücüdür. Kar Elflerini ağır işlerde çalıştırırlar, üzerlerinde deneyler yaparlar. Ve yedirdikleri zehirli mantarlar yüzünden Kar Elfleri biyolojik değişim geçirmeye başlar. Dwemerlar yok olduğunda ise Kar Elfleri de zamanla Falmer adı verilen Yitik Elflere dönüşür. Falmerlar kördür, ama duyma yetileri gelişmiştir. Normal bir elften tamamen farklı, yer altında yaşayan yaratık olurlar. İlk kez Skyrim oyununda görülmüşlerdir.
Maormer
Maormer halkı Deniz elfi olarak bilinir ve yapay bir topluluktur. Aldmerlar zamanında zengin ve güçlü Kral Orgnum, gücünü kullanarak bir isyan tezgahlar. Ama başarısız olunca Aldmeristen kovularak Pyandonea adasına sürgüne gönderilir. Orgnum da çok kudretli, ölümsüz olduğu söylenen bir büyücüdür. Onunla giden ev halkı ve takipçileri Orgnum’un büyü gücüyle deniz konusunda güçlendirilir, deniz elfine dönüştürülür. Maormerler Pyandonea kıtasında izole bir hayat yaşar. Ciltleri saf beyaz veya yarı şeffaftır. Dev deniz yılanlarına binebilirler ve denizcilik konusunda uzmandırlar. Tarihte bir kaç kez Yaztutan Adaları’nı istila girişiminde bulunsalar da başarısız olmuşlardır.
Solak Elfler
Solak Elflerin bu ismi niye aldığı bilinmiyor. Batan Yokuda kıtasında Kızılmuhafızlar ile beraber yaşıyorlardı. Bu ırkla yapılan savaş neticesinde kıta batar ve Solak Elfler de yok olur.
Yabansı Irklar
Elf topluluklarını da bitirmiş olduk. Şimdi yabansı ırklarımıza geçelim.
Khajiit
Khajiitler büyük kedilere benzese de tek türleri bu değildir. Nirn’ün uyduları Masser ve Secunda’nın konumlarına göre on yedi farklı türde doğabilirler. Ev kedisi boyutlarındaki Alfiq’ten, kaplandan büyük Senche-Raht’a kadar değişik ebattadırlar. Bir Khajiit’in türünün belirlenmesinde anne ve babanın türünün etkisi yoktur. Oyunlarda gördüğümüz normal bir çift Khajiit ebeveyn’in aynı anda Alfiq ve Sencre-Raht çocukları olabilir. On yedi türün içerisindeki Yele yani Mane adındaki tür eşsizdir ve aynı anda bu türe ait tek bir Khajiit olur. Bu Khajiit de tüm Khajiitlerin manevi lideri olur.
Khajiitler usta birer hırsızdır, gizlilik konusunda tecrübelidirler ve Tamriel’ın haydut takımını oluştururlar. Skooma adındaki uyuşturucu maddeyi içerler. Skooma, diğer ırkları bağımlı yapıp öldürücü etkiye sahip olabilirken Khajiitler’in bağışıklığı vardır. Elsweyr’in çorak kuzeyinde yaşayan Khajiitler aşiret sistemiyle yönetilir. Güneydeki ormanlık bölgedekiler ise şehirlidir. Bir zamanlar Elsweyr’de on altı krallık bulunuyordu. Ama Birinci Çağ 2260’taki Thras Vebası yüzünden Elsweyr nüfusunun yarısı ölmüş ve krallıklar da yok olarak sayıları ikiye düşmüştür. Son iki krallığın yöneticileri de evlilik yoluyla Elsweyr’i birleştirmiştir.
Argonyalı
Sürüngen ve soğuk kanlı halk Argonyalılar Kara Bataklıkta yaşar. Hastalıklara karşı dirençlidirler, gizlilik ve savaşçılıkta iyidirler. Bu halk komşuları Kara Elfler tarafından köle olarak kullanılır. İnançlarının merkezini Hist ağacı oluşturur. Argonyalılar, Khajiitlerle beraber yaratılıştan beri Tamriel’da bulunan bir ırktır. Elf ve insanların göçünden önce kültürel olarak çok gelişmişlerdi. Devasa tapınaklar ve şehirler inşa ettiler, ama bilinmeyen bir sebeple egemenliklerini yitirdiler ve inşa ettikleri tapınaklar terk edildi.
Oynanabilen yabansı ırklar bu şekilde. Bir de oynanamayan veya soyu tükenen yabansılara bakalım.
Imga
Imga ırkı zeka olarak yarı gelişmiş orangutanlar gibidir. Bu ırk hakkında neredeyse hiç bilgi yoktur. Bir zamanlar Orman Elfleri’nin yaşadığı Vadiorman’da yaşadıkları tahmin ediliyor. Imgalar, Altmerları kendilerine örnek alıp onlar gibi soylu yaşamaya çalışsa da yaptıkları ucuz taklitten başka bir şey değildir. Imgalar kurulan Birinci İmparatorluğun fanatik birer savunucusu olmuştur. Yeryüzünden yok oldukları tahmin ediliyor.
Sload
Sloadlar ölüçağıranlıkta gelişmiş, salyangoz gibi yumuşak ve iskeletsiz bir yapıya sahip yaratıklardır. Thras adasında yaşarlar. Tamriel’ı bir kaç kes istila etmeye çalışsalar da başarısız olurlar ve tüm Tamriel halklarından meydana gelen donanma tarafından adaları okyanusun dibine batırılır.
Lilmothiit
Kothringi ve Argonyalılar gibi Kara Bataklıkta yaşamış olan bu ırk görüntü olarak Khajiitlere benzer. Kediyi andırırlar ama yüzleri daha çok tilki gibidir, sivri burunludur. Göçebe yaşayan bu halkın az sayıdaki nüfusunun, 2. Çağ’daki Knahaten Gribi’yle yok olduğu tahmin ediliyor.
Akavir Irkları
Tamriel’ın doğusundaki Akavir kıtasında dört ırk yaşar. Bunlar Kamal, Ka Po Tun, Tsaesci ve Tang Mo’dur. Kamal ırkı ayaz golemi gibi buzdan oluşan dev yaratıklardır. Ka Po Tunlar Khajiit gibidir ama daha iri ve kaplana benzerler. Tsaesciler dev yılanlara benzer. Tang Mo ise maymun halkıdır. Bu ırklar hakkındaki bilgiler farklı kıtada yaşadıkları için kısıtlıdır.
Dini İnanışlar
Irklar da bu şekildeydi. Şimdi din ve devlet işlerini birbirine karıştırıp, Tamriel halklarının ibadet biçimlerine bakalım. Din meselesi biraz karışıktır. Irklar birbirlerinden sıkça etkilenmiş ve inanç biçimlerini zaman içerisinde değiştirmişlerdir. Bazı ırklar da tanrılara kendi kültürlerince isimlendirir. Örneğin Lorkhan isimli tanrının bu ismi elf kültüründen gelir. Nordlar buna Shor der, Emperyaller ise Shezzar olarak adlandırır. Tıpkı Yunan tanrılarını ödünç alan Romalıların Zeus’a Jüpiter, Poseidon’a Neptün demesi gibi. İsmi değiştirip, kendi kültürlerinden ufak eklemeler yapıp yeni dinler ortaya çıkarmışlardır. Bu bölümde sadece büyük farkların olduğu, önemli inançları ele aldık. Her ırkın inancını tek tek incelemeyeceğiz. Ayrıca genel bilgi olması açısından, tanrı kelimesi Elder Scrolls’da farklı anlamlarda kullanılır. Bir tanrının, tanrı olabilmesi için illa ki doğa üstü güçlere, evren yaratabilen kabiliyette olması gerekmemektedir. İlk çağlarda çok güçlü büyücüler, halkına büyük faydası dokunan liderlere de tanrı denilip ibadet edilmiştir. Örneğin Altmer ırkına mensup Syrabane, büyük bir şifacı büyücüdür. Halkının yarısını öldüren Thras Vebası’nı iyileştirmeyi keşfeder ve belki de Altmerları yok olmaktan kurtarır. Bu yüzden Syrabane Altmer tanrıları arasındadır. Ama sadece Altmerlar tapar, diğer elfler değil.
Sekiz Kutsallar
Tamriel üzerindeki halkların insanlar başta olmak üzere büyük çoğunluğu sekiz kutsallar inancına sahiptir. Bu din, Ayleidlere isyan eden Nedeler döneminde türetilmiştir. Üç imparatorluğun resmi dini olmuştur. Nedeler zamanında elfler Aedrik tanrılara inanıyordu. Nordlar ise kendi animistik inançlarına sahiptiler. Nedeler de efendilerinin taptığı tanrılara inanmıştır. Bağımsız olduktan sonra artık efendisi oldukları elf halkın ve kendilerine yardım eden Nordların tepkisini çekmemek ve her iki tarafı mutlu etmek için bu iki kültürün inançları birleştirilir ve sekiz kutsallar ortaya çıkar. Sekiz kutsallar Aedrik tanrılardır. Bu tanrıların hepsine elfler zaten inanmaktaydı. Ama Nordların inandığı Lorkhan, elf dininde reddedilir. Bu yüzden Lorkhan sekiz kutsallara alınmayıp elfler mutlu edilir. Sekiz kutsallardaki baş tanrı Akatosh ise elflerde Auri-El adıyla anılır. Bu tanrının ise Nord kültüründeki karşılığı ağırlıklı olarak alınır ve Nordlar mutlu edilir. Tavizler verip iki farklı kültür sentezlenir.
Kadim Nord Dini
Günümüzde bu dine inanan artık neredeyse kalmamıştır. Sekiz kutsallar inancındaki tanrılara zaten farklı isimlerle Nordlar tapınmaktaydı. Örneğin Sekiz kutsallardaki Kynareth’e Kyne demişler ve bunu Şahin simgesiyle işaretlemişlerdir. Nordlar öldüklerinde Sovngarde adındaki ahirete gider. Burası Valhalla’ya benzer, savaşta cesaret gösterip ölen Nord inancına sahip herkes buraya gelir. Dolayısıyla kişinin Nord olması veya onurlu bir şekilde ölmesi şart değildir. Nord tanrılarına inanan alçak, şerefsiz bir Kızılmuhafız yiğitçe dövüşüp öldüğü takdirde Sovngarde’a girebilir.
Dokuz Kutsallar
Üçüncü İmparatorluğu kuran kudretli Tiber Septim’in ölümünden sonra Nordlar onu tanrı olarak kabul etmiş ve inandıkları sekiz kutsallar inancına dahil ederek Dokuz Kutsallar’ı oluşturmuştur. Tiber Septim’i sadece Nordlar tanrı olarak görür.
Kara Elf İnancı
Kara Elfler ya da Dunmerlar, Daedrik tanrılardan Azura, Boethiah ve Mephala’ya inanır. Tribunal adındaki üçlünün kendisini yarı-tanrı yapmasından sonra bunlara da ibadet edilmeye başlanmış ve şehirli Dunmerlar ağırlıklı olarak Tribunal’a taparken, kırsaldakiler Tribunal’ı reddetmiş ve Daedrik inançlarını korumuştur.
Kızılmuhafız İnancı
Farklı kökenden gelen Kızılmuhafızların dininde çölün ve Nedelerin etkisi görülür. İsimlendirmeleri ve yükledikleri anlamlar farklı olsa da bazı tanrıları temelde Nord tanrılarıyla benzerlik gösterir. Satakal, dünyayı yiyip kıyameti getiren tanrıdır; tıpkı Nordların inancındaki kıyameti getiren Alduin gibi. İlginç bir şekilde Alduin’e de Cihanyiyen denmektedir. Kızılmuhafızlar, Tamriel’a göç ettikleri dönemde ünlü kılıç ustalarını da tanrı olarak görüp ibadet etmiştir. Ahiret’te gideceklerine inandıkları yer Irak Sahiller’dir.
Önemli Olaylar
Ana konuları anlayıp bitirdiğimize göre ufaktan Tamriel tarihinde gerçekleşen önemli olaylara kronolojik olarak göz atalım. Bu kısımda yaşanan her olayı ele almayacağız. Eğer çağların detaylı bilgilerini öğrenmek isterseniz kanalda Birinci Çağ, İkinci Çağ şeklinde aratabilirsiniz. Ayrıca yaratılışın gerçekleştiği Şafak Çağı ve yazılı bilginin neredeyse olmadığı Elf Çağı yerine Birinci Çağ’dan başlıyoruz. Kemerlerinizi bağlayın.
Birinci Çağdaki Olaylar
240’ta Skyrimli Nordlar Birinci Nord İmparatorluğunu kurar. İronik bir şekilde bu imparatorluğun ikincisi olmayacaktır. Nordlar Morrowind ve Ulu Kaya’yı ele geçirir.
242’de Alessia önderliğinde insanlar Ayleidlerin zulmüne isyan eder. Ayleidler alaşağı edilir, genelde Daedrik inancına sahip olan ve köleliği benimseyen Ayleidler öldürülür. İnsanların Birinci İmparatorluğu kurulur. Alessia İmparatorluğu da denmektedir.
360’ta, Alessia’nın ölümünden sonra Imga ırkına mensup Marukh adındaki dini önder, Alessia’nın kendisine gözüktüğünü öne sürer. Anlattığına göre Alessia tüm elfleri katletmelerini emretmiştir. İnsanlar da galeyana gelip geride kalan Ayleidleri öldürerek bu ırkı tamamen yok eder. Marukh’un dini vecizeleri imparatorluğun yapısını iyice din kontrolüne sokar. Din adamlarının yetkileri genişler, öyle ki imparatorlardan güçlü hale gelirler.
416’da Dwemer ve Chimerlerin birleşik ordusu, Nordları Morrowind’den kovar. Birbirine düşman olan bu iki ırkın yaptığı barış Morrowind’e huzur ve refah getirir. Barışa karşı çıkan Dwemerlerin Rourken klanı Morrowind’i terk eder.
482’de Ulu Kayayı yöneten Altmer Direnni Hanedanı, elflerden nefret eden Birinci İmparatorluğun hedefi olur. İmparatorluk Dirennilere saldırır, ama başarısız olur. Yine de Direnniler kaynaklarının büyük bir bölümünü harcadığı için 498’de Ulu Kaya’nın yönetimini Bretonlara kaptıracaktır.
700’de Morrowind’deki Dwemer ve Chimerler birbirleriyle savaşır. Birinci Konsey Savaşı adındaki bu savaş neticesinde bütün Dwemer ırkı yeryüzünden yok olur. Chimerlerin lideri Indoril Nerevar’ı öldüren Tribunal’ın halt yemesi yüzünden tanrı Azura, Chimer ırkını lanetleyip Kara Elf’e dönüştürür. Tribunal da tanrısal güçlere sahip olurlar. Yine de Indoril Nerevar’ın ölümünde çelişkiler vardır. Kimilerine göre aldığı yaralar sonucu ölmüştür, kimilerine göre Tribunal tarafından öldürülmüştür. Ama bütün bir ırkın lanetlenmesi, olayda Tribunal parmağı olduğu iddiasını güçlendirmektedir.
808’de batan Yokuda kıtasından Ra Gada yani sonraki adıyla Kızılmuhafızlar kaçarak Tamriel’ın Balyozyurt sahiline gelirler. Bölgeyi ele geçirip buradaki Nede halkını kovarlar.
950-980 tarihlerinde vatansız Orkların kurduğu Orsinium şehri, Orkların güçlenmesinden çekinen Breton ve Kızılmuhafız ortak ittifakınca yerle bir edilir.
2200’de Sloadlar, Thras Vebası’nı Tamriel’ın üstüne salar. Vebada Tamriel’ın batı kıyısı ağır etkilenir, nüfusun yarısı ölür. Tüm Tamriel ırklarından meydana gelen donanma yani All-Flags Navy Sloadlara saldırıp onların vatanı Thras’ı okyanusa batırır.
2321’de Birinci İmparatorluk dağılır. Sloadlara karşı yapılan saldırıda Cyrodiil’in batı yarısında bulunan Koloviya lordları büyük güç elde etmişti. İmparatorluğun dini baskısından bıkan bu lordlar isyan edip imparatorluğu içeriden yıkar.
2703’te Birinci Akavir istilası gerçekleşir. Akavir halkı olan Tsaesciler Tamriel’a gelir. Koloviya lordlarından Reman, diğer lordları birleştirerek bu istilaya karşı koyar. Tsaesciler teslim olur ve Reman’a hizmet etme sözü verirler. Böylece Reman muazzam bir askeri güce kavuşur ve İkinci İmparatorluğu kurar. Reman İmparatorluğu da denmektedir.
2920’de Üçüncü Reman suikast sonucu öldürülür. Reman Hanedanı sona erer. İkinci İmparatorluğun başına Akavir kökenli vekilharçlar geçer. Ve Birinci Çağ’ın bittiği ilan edilir.
İkinci Çağdaki Olaylar
430’da İkinci İmparatorluğun vekilharç imparatoru da suikast ile öldürülür. Böylece İkinci İmparatorluk dağılır. Bundan sonra bu çağda genelde kaos ve iç karışıklıklar yaşanmıştır.
578’de Elder Scrolls Online’daki olaylar gelişir. İmparatorluğu tekrar kurmak isteyen Varen Aquilarios adındaki lord, kendisine ejderdoğan gücü verecek olan ayini yapmaya kalkışır. Ama Mannimarco tarafından kandırılır. Mannimarco fanilerin evreni Mundus’u Oblivion’dan koruyan bariyeri zayıflatarak tecavüzcü tanrı Molag Bal’ın ordularının Tamriel’ı istila etmesine ön ayak olur. Gerçekleşen büyüsel patlamaya Düzlem Kayması denir.
580’de ise Elder Scrolls Online başlar. Üç ittifak kurulur. Bunlar Breton, Ork ve Kızılmuhafızdan oluşan Daggerfall Covenant; Nord, Kara Elf ve Argonyalıların oluşturduğu Ebonheart Pact ve Yüce Elf, Khajiit ve Orman Elflerinden meydana gelen Aldmeri Dominyonu. Üç Sancak Savaşında ittifaklar Cyrodiil’i ele geçirmeye çalışır ama hiçbiri başaramaz.
854’te Tiber Septim taç giyip Üçüncü İmparatorluğu kurduğunu ilan eder ve Tamriel’ı parça parça ele geçirmeye başlar. 896’da ise fetih tamamlanır ve artık bütün Tamriel kıtası Tiber Septim’in kontrolündedir. Fetih tamamlanınca İkinci Çağ’ın bittiği ilan edilir.
Üçüncü Çağdaki Olaylar
121’de Üçüncü İmparatorlukta veraset krizi yaşanır. II. Kintyra yeni imparatoriçe ilan edilir, ama Septim soyundan gelen Potema oğlu Uriel’in taç giymesi gerektiğini öne sürüp isyan eder. Yaşanan kısa iç savaşta III. Uriel bir süre imparator olur. Potema’nın ele geçirdiği Kintyra 123’te hapiste ölür. 127’deki savaşta ise III. Uriel esir düşer. Uriel’i taşıyan mahkum arabası öfkeli halk tarafından ele geçirilir ve Uriel diri diri yakılarak öldürülür. On sene sonra da annesi Potema ölecek ve bu iç savaş tamamen sona erecektir.
249’da Vadiorman’ın Orman Elfi Hanedanı Camoranlara mensup bir gaspçı, Vadiorman tahtını ele geçirip bağımsızlığını ilan eder. Ölüler ordusuyla Vadiormandan Ulu Kaya’ya kadar olan yeri yakıp yıkar. İmparatorluk bu olay karşısında aciz kalır. Gaspçıyı Ulu Kaya’nın birleşik ordusu mağlup eder.
389-399 arası ilk oyun Arena’nın konusu geçer. Güçlü büyücü Jagar Tharn, imparator VIII. Uriel’i esir alıp onun görünümüne bürünerek imparatorluğu yönetir.
417’de ikinci oyun Daggerfall geçer. Dwemer yapımı, ve Tiber Septim’in fetihlerinde kullandığı robotik golem Numidium çalıştırılır ve zaman kırılması yaşanır. Bu konu hakkındaki detaylı bilgiyi kanalımızdaki Ejder Kırılması videosunda izleyebilirsiniz.
427’de Morrowind’in hikayesi başlar. Tribunal tanrıları güçlerini kaybetmeye başlar. Kadim düşmanları Dagoth Ur uyanmıştır ve Lorkhan’ın kalbini ele geçirmiştir. Tribunal, kalbi kullanarak güçlerini yeniliyordu ama artık kalbe erişimleri kesildiği için iyice güçten düşer.
433 Oblivion oyununun geçtiği tarihtir. VIII Uriel Septim öldürülür. Tanrı Mehrunes Dagon’ın ordusu Tamriel’ı istila etmeye başlar. Üçüncü İmparatorluk yıkılır.
Dördüncü Çağdaki Olaylar
5 senesinde Morrowind’in tepesinde havada asılı duran meteor düşüşe geçer. Bu meteoru Vivec havada tutmaktaydı. Tamamen yok etmeme sebebi ise, halkına göz dağı vermektir. Eğer Kara elfler, Vivec’ten yüz çevirirse meteor düşecek ve Morrowind’i yok edecektir. Ama Tribunal artık gücünü kaybettiği için meteor da Morrowind’e düşer. Kızıl Dağ patlar, Morrowind yaşanılmaz bir yer haline gelir. Kara Elflerin köle olarak kullandığı Argonyalılar güney Morrowind’i işgal eder. Kara Elfler de Morrowind’den kaçıp diğer bölgelere sığınır.
17’de Cyrodiil lordu Titus Mede, İmparatorluk Şehri’ni ele geçirip kendisini imparator ilan eder. Skyrim oyununda hala daha Mede Hanesi hüküm sürmektedir. Ama yıkılan Üçüncü İmparatorluğun yerinde yeller esmektedir. Skyrim Ulu Kaya ve Balyozyurt hariç her yer bağımsız olmuştur.
171’de Mede İmparatorluğu ve elflerin Aldmeri Dominyonu arasında Büyük Savaş yaşanır. İmparatorluk büyük güç kaybeder. Ak Altın Anlaşmasını imzalamak zorunda kalırlar. Anlaşmada Balyozyurt’un bir kısmı Dominyona terk edilmiş ve Nordların dinlerine kısıtlama getirilmişti. Ama Nordlar ve Kızılmuhafızlar bu anlaşmayı kabul etmeyip isyan eder. Medelerin elinde geriye sadece Ulu Kaya ve Cyrodiil kalır.
201’de ise Skyrim oyunu geçer. Elf Çağı’nda Ejder Rahiplerine isyan eden Nordlar, Kadim Tomarları kullanarak Alduin’i zamanda ileriye göndermişti. O zaman gelir ve Alduin Helgen yakınlarında ortaya çıkar.